https://rd.zapps.vn/detail/3013944552970711124?id=9a884513e4560d085447&pageId=3013944552970711124
Gần đây, công nghệ Deepfake được các đối tượng lừa đảo sử dụng khá phổ biến với cách thức thực hiện cuộc gọi video để giả làm người thân, bạn bè, đồng nghiệp vay tiền.
Deepfake là gì?
Deepfake là một kỹ thuật cho tổng hợp hình ảnh con người dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI). Nó được sử dụng để tạo ra các sản phâm công nghệ giả dưới dạng âm thanh, hình ảnh hoặc thậm chí là cả video, bởi trí tạo nhân tạo tinh vi. Deepfake ngoài được dùng để nhằm phục vụ mục đích tốt, đã bị một số thành phần sử dụng cho mục đích xấu như lừa đảo, giả mạo, bôi nhọ hay thậm chí là làm ra tin giả.
Để thực hiện được hình thức lừa đảo này, ban đầu đối tượng chiếm quyền quản trị tài khoản mạng xã hội hoặc tìm kiếm, thu thập thông tin cá nhân, hình ảnh, video có giọng nói được đăng tải công khai trên các tài khoản mạng xã hội… rồi sử dụng công nghệ Deepfake để tạo sẵn những video khó phân biệt thật – giả; có hình ảnh, giọng nói của cá nhân đó để phục vụ cho kịch bản lừa đảo.
Điển hình, anh D.K.N (27 tuổi, đang sinh sống tại huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp) nhận được tin nhắn mượn tiền từ tài khoản Facebook của một đồng nghiệp với nội dung nhờ chuyển số tiền 06 triệu đồng vào một tài khoản ngân hàng BIDV số 67010001583720 tên NGUYEN NGOC TUYET LINH. Để tạo niềm tin cho anh N, tài khoản Facebook trên đã gọi điện qua ứng dụng Messenger, khi anh N bắt máy thì bên kia vẫn hiện lên khuôn mặt và giọng nói của đồng nghiệp nhưng âm thanh rất khó nghe, hình ảnh cũng nhòe giống như sóng yếu, wifi chập chờn và nói đang cần tiền gấp rồi ngắt giữa chừng. Thấy có dấu hiệu bất thường nên anh N đã liên lạc với chủ tài khoản qua số điện thoại thì được biết tài khoản Facebook trên đã bị chiếm quyền điều khiển, nhắn tin và gọi điện mượn tiền nhiều người. Do đó, anh N đã không chuyển tiền, tránh được thiệt hại.
Tương tự, các đối tượng chiếm quyền quản trị tài khoản Facebook của bà H.T.T.T (36 tuổi, đang sinh sống tại thành phố Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp) nhắn tin, sau đó gọi điện qua ứng dụng Messenger cho nhiều người thân, bạn bè của bà T để mượn tiền, đề nghị chuyển vào tài khoản Ngân hàng Sacombank số 060289047819 tên HUYNH NGOC PHUNG. Do không cảnh giác, tin tưởng là bà T mượn tiền nên đã có 03 nạn nhân chuyển tổng cộng 16,2 triệu đồng vào tài khoản do các đối tượng cung cấp.
Thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo là lấy những video cũ của người dùng, cắt ghép và dùng công nghệ Deepfake để thực hiện hành vi lừa đảo sẽ phát lại video dưới hình thức mờ ảo, chập chờn để nạn nhân khó phân biệt thật, giả và thường kẻ gian sẽ ngắt giữa chừng, bảo là mất sóng, sóng yếu… Nhiều người đã bị mất tiền do tưởng là người thân, đồng nghiệp, lãnh đạo gọi cho mình yêu cầu chuyển một khoản tiền cho họ.
Dấu hiệu nhận biết
Các video clip được tạo ra thường có dung lượng nhỏ, thời gian ngắn, chất lượng âm thanh, hình ảnh không cao. Dễ nhận thấy nhất là khuôn mặt khá cứng, ít cảm xúc hơn và giọng nói không trơn tru hoặc quá đều đều không ngắt nghỉ. Hình thể nhân vật trong Deepfake cũng sẽ ít di chuyển hơn. Do đó, nếu để ý kỹ có thể phát hiện ra được.
Khuyến cáo
Người dân không nên tin vào các clip hoặc video call ngắn, chất lượng hình ảnh hoặc âm thanh không tốt, chất lượng thấp, nhòe, không rõ, khuôn mặt ít biểu cảm, cơ thể ít di chuyển và tuyệt đối không chuyển tiền, gửi thông tin vào các địa chỉ, tài khoản lạ. Theo đó, cần làm ngay những việc như: Kiểm tra lại bằng cách gọi điện thông thường; yêu cầu người gọi đưa tay lên mặt hoặc quay sang trái, quay phải; trao đổi càng nhiều càng tốt với người gọi để đảm bảo cuộc gọi là thật chứ không phải là đang nói chuyện với một video được ghi hình sẵn.
Trường hợp nghi vấn đối tượng giả mạo người thân, bạn bè, đồng nghiệp trên mạng xã hội để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, cần báo ngay cho cơ quan Công an gần nhất hoặc qua Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an Đồng Tháp số hotline: 0978.620.105 hoặc trang Zalo Official Account, Fanpage Facebook “Phòng An ninh mạng Công an Đồng Tháp” để được hướng dẫn, xử lý.